تفاوت بین Power BI و Excel چیست؟ احتمالاً این سؤال برای شما پیش آمده است. هر دو این ابزارهای قدرتمند در اکوسیستم مایکروسافت قرار دارند، اما کاربردها و اهداف آن‌ها متفاوت است. در این مقاله از مهندس سینا محمدیاری قصد داریم تفاوت‌های Excel و Power BI را بررسی کنیم تا با شناخت کامل قابلیت‌های هر کدام، بتوانید مناسب‌ترین ابزار را براساس نیازهای خود انتخاب کنید.

ابزار هوش تجاری چیست؟

ابزارهای هوش تجاری (Business Intelligence | BI) شامل اپلیکیشن‌ها و فناوری‌هایی هستند که به سازمان‌ها امکان می‌دهند تا داده‌های تجاری خود را جمع‌آوری، تجزیه‌وتحلیل و بصری‌سازی کنند و بر اساس آن تصمیمات آگاهانه اتخاذ کنند. این ابزارها با تبدیل داده‌های خام به بینش‌های معنادار، به کسب‌وکارها کمک می‌کنند بهترین تصمیم‌ها را متناسب با وضعیت فعلی سازمان بگیرند.

کاربرد ابزار های هوش تجاری

برخی از مهم‌ترین کاربردهای ابزارهای هوش تجاری عبارتند از:

• اتصال و یکپارچه‌سازی داده‌ها (Data Integration) از منابع مختلف.

• آماده‌سازی و تبدیل (Transform) داده‌های خام به فرمت‌های ساختارمند و قابل تحلیل.

• انجام محاسبات، تجمیع‌ها (Aggregations) و تحلیل‌های پیشرفته داده.

• طراحی داشبوردهای تعاملی و بصری جذاب برای نمایش داده‌ها.

• امکان به اشتراک‌گذاری گزارش‌ها و تسهیل همکاری میان اعضای تیم.

با این مقدمه، در ادامه به بررسی تفاوت‌های Power BI و Excel می‌پردازیم. به طور کلی، هر دو نرم‌افزار Power BI و Excel جزو ابزارهای هوش تجاری محسوب می‌شوند، اما هر یک برای سناریوها و نیازمندی‌های خاص خود مناسب هستند.

تفاوت Power BI و Excel چیست؟

عمده‌ترین تفاوت Power BI و Excel به شرح زیر است:

۱- هدف و مورد استفاده

می‌توان اهداف و موارد استفاده این دو نرم‌افزار مایکروسافت را به‌عنوان مهم‌ترین تفاوت بین Power BI و Excel در نظر گرفت. به طور کلی، Excel یک ابزار صفحه‌گسترده (Spreadsheet) است که برای کارهای داده‌محور عمومی مورد استفاده قرار می‌گیرد و امکان ورود داده‌ها، انجام محاسبات و مدیریت اطلاعات را فراهم می‌کند. در مقابل، Power BI به‌طور تخصصی برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها و هوش تجاری طراحی شده است. در Power BI Desktop، تمرکز اصلی بر ایجاد داشبوردها و گزارش‌های پویا، تعاملی و قابل تجسم است.

۲- نوع اتصال و مدل سازی داده ها

در نرم‌افزار Excel، امکانات مدل‌سازی داده‌ها محدود بوده و اغلب برای تحلیل داده‌های ساده‌تر استفاده می‌شود. در مقابل، Power BI امکان مدل‌سازی پیشرفته داده‌ها و مدیریت روابط میان منابع داده را فراهم می‌کند. علاوه بر این، Power BI توانایی اجرای روابط پیچیده و تبدیل‌های پیشرفته داده‌ها را نیز داراست.

۳- ساخت گزارش و تصویرسازی

یکی از تفاوت‌های اصلی بین Power BI و Excel، نحوه‌ی بصری‌سازی داده‌ها است. در اکسل، نمودارها و چارت‌ها معمولاً به صورت ایستا (Static) هستند و قابلیت تعامل محدودی دارند. در مقابل، Power BI به‌عنوان یک ابزار پیشرفته، امکان ایجاد گزارش‌ها و داشبوردهای تعاملی و پویا را فراهم می‌کند که کاربران می‌توانند با آن‌ها به‌صورت بلادرنگ تعامل داشته باشند.

۴- تعامل و به اشتراک گذاری

هنگامی که از اکسل استفاده می‌کنید، امکان تعامل با داده‌ها وجود دارد، اما اغلب نیاز است که فایل‌ها به‌صورت دستی با دیگران به اشتراک گذاشته شوند. به عبارت دیگر، اکسل گزینه مناسبی برای همکاری و تعامل بلادرنگ نیست. در مقابل، Power BI امکاناتی برای انتشار و به اشتراک‌گذاری داشبوردها و گزارش‌ها در فضای ابری ارائه می‌دهد و دسترسی چندکاربره به داده‌ها و تحلیل‌ها را نیز امکان‌پذیر می‌کند.

۵- محاسبات و فرمول ها

اگر بخواهیم تفاوت Power BI و Excel را از نظر قابلیت‌های فرمول‌نویسی بررسی کنیم، باید گفت که اکسل در این زمینه برتری دارد. اکسل برای سناریوهایی که نیاز به محاسبات گسترده و پیچیده دارند، بسیار مناسب است. در مقابل، پاور بی آی از محاسبات پایه پشتیبانی می‌کند، اما این نرم‌افزار به‌طور خاص برای فرمول‌نویسی طراحی نشده است و تمرکز آن بر تجزیه‌وتحلیل و هوش تجاری است.

۶- کارایی و محدودیت فضای ذخیره سازی

با افزایش حجم داده‌ها، اکسل ممکن است با مشکلاتی در کارایی مواجه شود. مجموعه داده‌های بزرگ می‌توانند سرعت محاسبات، فرآیند نمایش (Rendering) و پاسخ‌دهی نرم‌افزار را کاهش دهند، به‌ویژه هنگام استفاده از فرمول‌های پیچیده. علاوه بر این، محدودیت حافظه در اکسل می‌تواند باعث بروز خطاهای «Out Of Memory» هنگام کار با داده‌های حجیم شود.

در مقابل، Power BI به‌گونه‌ای طراحی شده که بتواند مجموعه داده‌های بزرگ را با کارایی بالاتر مدیریت کند. البته عملکرد آن نیز به پیچیدگی مدل داده‌ها وابسته است. پاور بی آی امکاناتی مانند Import Mode و DirectQuery، فشرده‌سازی داده‌ها و بارگذاری افزایشی (Incremental Load) را ارائه می‌دهد، که مدیریت و تحلیل داده‌های گسترده را بسیار سریع‌تر و مؤثرتر می‌سازد. این ویژگی‌ها یکی از مهم‌ترین نقاط قوت Power BI در مقایسه با اکسل به شمار می‌رود.

۷- به روزرسانی بلادرنگ داده ها

به‌روزرسانی داده‌ها به‌صورت بلادرنگ در اکسل با محدودیت‌ها و پیچیدگی‌هایی همراه است. در مقابل، Power BI با ارائه امکانات پیشرفته برای تحلیل و تجسم داده‌ها در زمان واقعی، گزینه‌ای مناسب‌تر برای نظارت مستمر به شمار می‌رود. اگرچه اکسل توانایی اتصال به منابع خارجی و به‌روزرسانی دوره‌ای داده‌ها را دارد، اما برای سناریوهایی که حساس به زمان و پویا هستند، چندان کارآمد نیست. این مقایسه نشان می‌دهد که در زمینه تحلیل بلادرنگ، Power BI نسبت به اکسل برتری قابل توجهی دارد.

۸- امکان برقرار ارتباط با سرویس های ابری

به‌طور کلی، Power BI نسبت به اکسل قابلیت‌های تعاملی پیشرفته‌تری ارائه می‌دهد و امکان کار هم‌زمان چندکاربره روی گزارش‌ها فراهم است. سرویس ابری متمرکز Power BI فرآیندهایی مانند به اشتراک‌گذاری، انتشار و تعامل با گزارش‌ها و داشبوردها را ساده می‌کند، در حالی که دستیابی به همین سطح از تعامل در اکسل معمولاً نیازمند انجام مراحل اضافی است.

سخن پایانی

نرم‌افزارهای اکسل و Power BI هر دو ابزارهای قدرتمندی هستند که هرکدام ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند. با توجه به تفاوت کاربردها و سناریوهای استفاده این دو ابزار مایکروسافتی، در این مقاله به بررسی اصلی‌ترین تفاوت‌های Power BI و Excel پرداخته شد تا شما با محدوده عملکرد و موارد استفاده هر یک آشنا شوید. تیم نیک‌آموز مشتاق است نظر و دیدگاه ارزشمند شما را بشنود؛ بنابراین آن را می‌توانید در بخش نظرات همین مقاله با ما و سایر مخاطبان به اشتراک بگذارید.